Co kiedyś znajdowało się na placu Pokoju i co można tam jeszcze znaleźć? Na te pytanie mogą odpowiedzieć wykopaliska sondażowe, które rozpoczną się dzisiaj. Archeolodzy z Uniwersytetu Warszawskiego przeprowadzili w ubiegłym tygodniu badania georadarem. Teraz na 1/3 placu rozpocznie się wielkie kopanie.
Miasto realizuje projekt pod nazwą „Rewitalizacja Centrum Lęborka”. W ramach tej ponad 13 milionowej inwestycji wykonywane są już takie prace jak: budowa sali gimnastycznej przy Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym, budowa świetlic przy Szkole Podstawowej nr 3 i Zespole Szkół nr 3 oraz przebudowa domu parafialnego przy sanktuarium św. Jakuba Apostoła. Nawet remont zabytkowej kamienicy przy ul. Armii Krajowej nr 7 współfinansowany jest w ramach tego projektu. W przyszłym roku zostanie również wykonana przebudowa bulwaru nad rzeką, a monitoring miejski wzbogaci się o 10 nowych kamer.
Wróćmy jednak to prac archeologicznych na placu Pokoju. Zamieszczamy zdjęcia, które przedstawiają wizualizację placu Pokoju po zrealizowaniu projektu. Jednak zanim na placu będzie można wykonać prace budowlane niezbędne są prace archeologiczne. Dlaczego?
– Wiemy, że na placu Pokoju stał kiedyś ratusz, który był ustawiony frontem do domu handlowego Jantar – mówi Zachariasz Frącek z Lęborskiego Bractwa Historycznego. – To tutaj przez 600 lat odbywały się jarmarki, to tutaj zjeżdżano z pobliskich wsi i tutaj odbywał się handel. W średniowieczu znajdowały się tu kramy kupieckie, tu też nasza społeczność gubiła pieniądze. Podejrzewam, że za całego tego miejsca zbierzemy przynajmniej dwie garści monet.
Plac pokoju był centralnym punktem średniowiecznego Lęborka. Trudno powiedzieć jakie zabudowania tu się znajdowały. Wiadomo, że był tu ratusz, być może szkoła lub podobne zabudowania. Jak powiedział prof. Michał Starski z Uniwersytetu Warszawskiego na danych z georadaru widoczne są rysy fundamentów.
– Z naszych adnotacji wiemy, kiedy był tu układany pierwszy bruk – dodaje Zachariasz Frącek. – Było to w pierwszej połowie XiX wieku, dokładniej gdzieś około 1806 roku. Kolejny bruk układano po wojnie prusko-francuskiej, kiedy to Francja musiała płacić kontrybucje państwu niemieckiemu. Wtedy też nasze miasto otrzymało zastrzyk gotówki. Kolejny bruk układano przed 1908 rokiem i wtedy też w centralnym punkcie placu ustawiono pomnik Fryderyka Wilhelma II. W latach późniejszych dodano 4 lampy.
Jak dodaje Frącek przed ułożeniem bruku nie było twardej nawierzchni na placu Pokoju. Dlatego też można się spodziewać, że z czasów średniowiecza można znaleźć sporo ciekawych materiałów jak stare monety czy szczątki kramów kupieckich.
– Chcielibyśmy, aby wszystkie prowadzone w tym miejscu prace archeologiczne były widoczne dla mieszkańców i zwiedzających – mówi Krzysztof Siwka, radny miejski. – To historycznie i archeologicznie ciekawe miejsce. To co tutaj odnajdziemy na pewno będzie wzbudzało sporo emocji, dlatego też chciałbym, aby miasto poczyniło kroki w kierunku udostępnienia bieżących informacji o tym co tu jest robione oraz co udało się odkryć i znaleźć.
Pełną współpracę z mediami i Urzędem Miasta zapowiada również prof. Michał Starski. Jak stwierdził jest to teren dziewiczy archeologicznie i można się spodziewać, że znajdują się tu ciekawe rzeczy.
– W trakcie prowadzonych tutaj prac będziemy korzystać z dokumentacji georadarowej, która pozwoli nam określić czy i w którym miejscu znajdowały się na przykład studnie na rynku miejskim, jakie były tu zabudowania funkcji handlowej, które nie są znane z dawnych planów – mówi Michał Starski. – Poza tym będzie nam zależało na ustaleniu przebiegu murów dawnego ratusza i stopnia ich zachowania.
Prace w tym roku będą prowadzone tylko na 1/3 placu Pokoju. Tak naprawdę dopiero w przyszłym roku miejsce to zostanie zamknięte całkowicie. O tym co znajdą archeolodzy na placu będziemy się starali informować na bieżąco.
Adam Reszka
Więcej o pracach archeologicznych na placu Pokoju w najbliższym Lęborskim Serwisie Informacyjnym
