Lębork bez przyszłości? “Młodzi nie planują tu zostać”. Mieszkańcy ocenili jakość życia w mieście

Brak perspektyw dla młodych, wysokie bezrobocie, fatalna opieka medyczna, mało miejsc w żłobkach, przedszkolach i świetlicach. Brakuje też możliwości spędzania czasu wolnego. To tylko niektóre negatywne strony życia w Lęborku, które wskazali mieszkańcy w opublikowanym badaniu dotyczącym jakości życia w mieście. Oczywiście są też i plusy. Zapoznaj się z obszernym raportem!

W październiku 2024 roku na zlecenie Urzędu Miejskiego w Lęborku zostało przeprowadzone badanie wśród mieszkańców dotyczące oceny jakości życia w mieście. Właśnie poznaliśmy wyniki. Respondenci oceniali m.in. jakość oferty oświatowej, kulturalnej, sportowej, spędzania wolnego czasu czy czystość środowiska. Dzięki badaniu udało się poznać oczekiwania mieszkańców w zależności od ich wieku co do potrzeb infrastrukturalnych, społecznych i innych.

Badanie przeprowadzono w ramach przygotowań o aplikowanie do Polsko-Szwajcarskiego Programu Rozwoju Miast. Z wynikami można zapoznać się w formie prezentacji: https://tiny.pl/ds5-5k22 lub w formacie PDF: Jakośc życia w mieście – Raport z badań wśród mieszkańców Lęborka

W badaniu, które przeprowadzono za pośrednictwem ankiety internetowej od 4 do 14 października, wzięło udział 1063 mieszkańców Lęborka w wieku od 15 lat wzwyż. 64 proc. z nich stanowiły kobiety a 36 proc. mężczyźni. Wśród ankietowanych przeważały osoby w wieku 35-44 lat (36 proc.) i 25-34 lat (27, 1 proc.). Mniejszą grupę stanowiły osoby w wieku 45-54 lat (16,4 proc.) i 18-24 lat (13 proc.), a najmniejszą mieszkańcy w wieku 55-64 lat (5,5 proc.) i  65 lat (2,1 proc.).

Lębork jako miejsce do życia i rozwoju

55,7 proc. osób biorących udział w badaniu jest zadowolonych z zamieszkania w Lęborku. W opinii respondentów Lębork jest dobrym miejscem do życia przede wszystkim dla osób starszych (64,2 proc.). Badani sądzą, że dobrze żyje się tu również rodzinom z małymi dziećmi (34,8 proc.) oraz że jest to dobre miejsce do rozwoju dla dzieci (25,3 proc.).

Z opublikowanych danych wynika, że źle żyje się tu osobom z wykształceniem technicznym, branżowym (tylko 18,8 proc. pozytywnych odpowiedzi), młodzieży (13,9 proc.), osobom przedsiębiorczym (11,9 proc.). Niektórzy twierdzą też, że dla nikogo nie jest to dobre miasto do życia (około 10 proc.). Lębork nie jest też dobrym miejscem do życia dla obcokrajowców i osób z wyższym wykształceniem (około 5 proc. wskazań).

Niemal co trzeci badany (30,3 proc.), gdyby miał możliwość wyboru, chciałby mieszkać w Lęborku, co czwarty wybrałby życie w Trójmieście (23,7 proc.), a co piąty – w bliskiej okolicy Lęborka (pod miastem) (18,9 proc.). Tylko 8,7 proc. osób wybrałoby życie za granicą, a jeszcze mniej – 3,7 proc. w regionie, ale poza Trójmiastem.

Życie i rozwój w Lęborku w opiniach mieszkańców

Badanie stwierdzili, że Lębork jest miastem kompaktowym i dobrze zlokalizowanym. Mieszkańcy podali takie argumenty jak: „w mieście wszystko jest w zasięgu”, „atutem Lęborka jest bliskość morza i Trójmiasta” oraz „w Lęborku jest duży dostęp do lasów i terenów zielonych”.

Niestety, więcej jest negatywnych zdań, w których mieszkańcy mówią, że miasto przespało właściwy moment na rozwój. Możemy znaleźć takie odpowiedzi jak: „młodzi ludzie nie planują zostać w Lęborku”, „bezrobocie w Lęborku jest znacznie wyższe od średniej krajowej”, „ludzie wyjeżdżają z powodu słabej oferty miejsc pracy”, „mieszkańcy Lęborka decydują się na zamieszkanie na terenach wiejskich, poza granicami Lęborka”. Inni dodali jeszcze takie zarzuty jak: „w mieście brakuje infrastruktury kulturalnej i miejsc spotkań z prawdziwego zdarzenia”, „w mieście jest za mało terenów przeznaczonych na usługi społeczne, miejsca spotkań oraz kulturę”, „miastu brakuje strategicznego planu działania”.

Atrakcyjność życia w Lęborku – zdrowie i edukacja

Zdecydowana większość mieszkańców Lęborka negatywnie ocenia dostęp do opieki medycznej – niezadowalająca jest oferta zarówno podstawowej (60,4 proc. wskazań), jak i specjalistycznej opieki zdrowotnej (74,8 proc.). Oznacza to, że dla ponad połowy i pawie trzech czwartych mieszkańców są to czynniki, które mogłyby ich skłonić do puszczenia miasta.

Wyraźnie lepiej badani oceniają dostęp do usług edukacyjnych – jakość nauczania w szkołach za czynnik zachęcający do zamieszkania w mieście uważa blisko połowa z nich (49,6 proc). Dla 37,7 proc. dostępność miejsc w przedszkolach publicznych zachęca do zamieszkania, a dla  32,6 proc. zniechęca. Lęborczanie dostrzegają też problem z dostępnością miejsc w żłobkach publicznych i dla 45,5 proc. jest to czynnik zachęcający do wyprowadzenia się z miasta.

Problemy i szanse Lęborka w zakresie edukacji

W kwestii rozwoju poprzez szkolnictwo zawodowe, mieszkańcy zauważyli, że „w Lęborku brakuje zainwestowania w szkolnictwo zawodowe”, „kształcenie techniczne jest szansą dla miasta”, „rozwój Lęborka powinien być oparty na dostosowaniu szkół do nowoczesnych standardów”.

Wielu zwróciło jednak uwagę na ciemne strony dotyczące edukacji w Lęborku: „jest za mało miejsc w żłobkach i przedszkolach”, „występują duże problemy z umieszczeniem dzieci w świetlicach”, „brakuje miejsc w świetlicach”.

Atrakcyjność życia w Lęborku – czas wolny

Mieszkańcy uważają, że w Lęborku brakuje możliwości ciekawego spędzania czasu wolnego dla różnych grup odbiorców (70,5 proc.). Nieatrakcyjna w ich ocenie jest zarówno dostępna w mieście oferta kulturalna (63,2 proc. negatywnych odpowiedzi), jak i rozrywkowa (76,1 proc.). Atrakcyjność ogólnodostępnych terenów rekreacyjnych docenia blisko połowa badanych (49,6 proc.), jednak 2/5 wyraża przeciwne zdanie (38,7 proc.).

Ocena możliwości spędzania czasu wolnego

Mieszkańcy jasno wskazali, że w mieście brakuje możliwości spędzania czasu wolnego. Padły następujące odpowiedzi: „w Lęborku nic się nie dzieje”, „większość knajp jest zamkniętych wieczorem”, „w mieście brakuje basenu z prawdziwego zdarzenia”, „brak oferty wakacyjnej dla dzieci”, „brakuje miejsc spotkań dla młodzieży”, „w Lęborku brakuje miejsc spotkań i integracji dla seniorów”.

Jako potencjalne miejsca spotkań wskazano: „plac Pokoju to złe miejsce do organizacji wydarzeń miejskich”, „park Chrobrego, z uwagi na ukształtowanie terenu, byłby idealnym miejscem do organizacji wydarzeń kulturalnych”, „stary bank ma potencjał, by stać się miejscem spotkań”, „przeniesienie biblioteki do starego banku da tej instytucji nowe możliwości”.

Atrakcyjność życia w Lęborku – przestrzeń i środowisko

Z badań wynika, że czynnikami najbardziej wpływającymi na atrakcyjność życia w Lęborku są aspekty środowiskowe. Mieszkańcy dobrze ocenili jakość powietrza – 65,7 proc. pozytywnych opinii – oraz stan środowiska naturalnego w mieście – 60,9 proc. Nieco gorsze opinie wyrazili o estetyce przestrzeni publicznych: choć niemal połowa badanych (47,7 proc.) dobrze ocenia ten aspekty życia w mieście, to jednak co trzeci ankietowany (34,3 proc.) uważa go za czynnik skłaniający do opuszczenia miasta.

Aspekty środowiskowe w opiniach mieszkańców

Mieszkańcy, którzy wzięli udział w badaniu stwierdzili na temat jakości powietrza, że:„zimą miejscowo występują problemy z jakością powietrza”, „niektóre budynki komunalne nadają się do kompleksowej termomodernizacji”, „konieczna jest wymiana starych pieców zanieczyszczających powietrze”

Co do zieleni w mieście wskazano, że „konieczne jest zmniejszenie zabetonowania miasta i postawienie na więcej drzew i roślin”, „kiedyś w mieście było więcej drzew, a teraz coraz częściej są usuwane albo ich korony są skracane do oporu”.

Atrakcyjność życia w Lęborku – rynek pracy i mieszkalnictwo

Jeden z najistotniejszych czynników wpływających na atrakcyjność zamieszkania – dostępność miejsc pracy – został oceniony negatywnie. Zdecydowana większość badanych (70,9 proc.) uznała, że rynek pracy w Lęborku nie oferuje zadowalającej liczby miejsc zatrudnienia, co skłania ich do wyprowadzenia się z miasta.

Drugi z kluczowych aspektów decydujących o zamieszkaniu – dostępność mieszkań pod budownictwo mieszkaniowe – został wprawdzie oceniony lepiej (34,3 proc.) niż sytuacja na rynku pracy, niemniej jednak ponad 1/3 (39,9 proc.) ankietowanych uznała go za czynnik skłaniający do opuszczenia Lęborka. Źle oceniana jest też dostępność gruntów pod budownictwo mieszkaniowe – dla 35 proc. jest to czynnik zniechęcający, a dla 33,3 proc. – zachęcający.

Opinie lęborczan o rynku pracy i rynku mieszkaniowym

Z opinii lęborczan wynika, że rynek pracy jest pogrążony w kryzysie. Dominują takie odpowiedzi: „Trójmiasto bije Lębork na głowę ofertami pracy”, „w mieście brakuje wykwalifikowanych pracowników”, „budowa drogi S6 może zachęcić młodych pracowników do podjęcia pracy w Trójmieście”, „Konieczne jest podjęcie działań w celu wykorzystania potencjału płynącego z okolicznych inwestycji (np. budowa elektrowni atomowej)”.
Na temat atrakcyjnych cen mieszkań i niedobory terenu pod budownictwo stwierdzono: „miasto nie dysponuje terenami pod budownictwo mieszkaniowe”, „budowa S6 może zachęcić mieszkańców Trójmiasta do zakupu tańszych mieszkań w Lęborku”, „ceny mieszkań w Lęborku są dużo bardziej konkurencyjnie niż w Trójmieście”.

Atrakcyjność życia w Lęborku – transport i komunikacja

Jakość usług z zakresu komunikacji została oceniona niejednoznacznie – niemal taki sam odsetek badanych wyraził opinie pozytywne co negatywne. Najlepiej oceniono dostępność ścieżek i tras rowerowych (51,4 proc. opinii pozytywnych), nieco lepiej oceniono stan chodników (42,2 proc.) niż dróg (36,7 proc.).

Większość mieszkańców pozytywnie ocenia bezpieczeństwo w mieście – 57,2 proc. badanych uznało je za czynnik zachęcający do mieszkania w Lęborku

Bezpieczeństwo i komunikacja w oczach mieszkańców

Badani zauważyli, że system ścieżek rowerowych wymaga dalszej poprawy. Stwierdzili:
„jakość ścieżek rowerowych poprawia się z roku na rok, ale w dalszym ciągu nie można przejechać z punktu A do punktu B”, „brak ciągłości ścieżek rowerowych”, „w mieście występują bardzo wąskie ścieżki rowerowe utrudniające możliwość mijania się rowerów”

Na temat bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego wskazano, że „na terenie miasta występują słabo oświetlone przejścia dla pieszych”, „za mało jest spowolnień ruchu na terenie miasta”, „należy zadbać o poprawę bezpieczeństwa pieszych przy terenach szkolnych”

Na temat bezpieczeństwo na terenie miasta ankietowani stwierdzili, że “w mieście występują miejsca niebezpieczne”, „na teren starych basenów często wzywana jest policja”, „system monitoringu wymaga dalszego rozwoju”.

Atrakcyjność życia w Lęborku – jakość usług komunalnych

Jakość usług komunalnych została oceniona w większości pozytywnie – badani docenili jakość systemu wodno-kanalizacyjnego (61,9 proc.), połowa mieszkańców dobrze oceniła również gospodarkę odpadami (gromadzenie i wywóz śmieci). Z kolei warunki zakupu energii (prąd, ciepło, gaz) niemal tyle samo osób oceniło pozytywnie (35,8 proc.) co negatywnie (33,5 proc.).

Zaangażowanie i aktywność społeczna mieszkańców Lęborka

Aktywność lokalnej społeczności lęborczanie oceniają niejednoznacznie – choć blisko połowa uznała, że mieszkańcy są bierni (46.7 proc.), to jednak 2/5 badanych (40.8 proc.) określiło lokalną społeczność jako aktywną i zaangażowaną.

Działania rozwojowe dla Lęborka

Gdyby mieszkańcy mogli decydować o dysponowaniu pieniędzmi miasta, to chcieliby je przeznaczyć przede wszystkim na tworzenie atrakcyjnych miejsc spędzania czasu wolnego (44 proc.).

Poprawa dostępności do kultury, w tym imprez i wydarzeń w mieście (33 proc.), poprawa stanu dróg, chodników i przejść dla pieszych (23 proc.), tworzenie miejsc spotkań, aktywności i integracji dla mieszkańców (23 proc.), rozbudowa sieci ścieżek rowerowych (21 proc.), zapewnienie dostępności wysokiej jakości terenów zielonych (19 proc.), zwiększenie dostępności miejsc w żłobkach i przedszkolach (17 proc.).

Miejsca warte zagospodarowania

59,7 proc., czyli większość mieszkańców Lęborka, którzy wzięli udział w badaniu, uważa, że są w mieście miejsca, które po odpowiednim zagospodarowaniu mogłyby pełnić ważne funkcje dla lokalnej społeczności.

Propozycje dla parku Chrobrego: muszla koncertowa, amfiteatr, parki linowy dla dzieci, skatepark, tor gokartowy, zimowy tor saneczkarski, siłownia plenerowa, kino plenerowe, wybieg dla psów.

Opinie mieszkańców: „przestrzeń do wypoczynku i zabawy oraz miejsce do stworzenia siłowni plenerowej”, “odpowiednio zagospodarowany (lepsze oświetlenie, dodatkowe ławki oraz aleje) mógłby stanowić miejsce spotkań oraz odpoczynku dla mieszkańców”, “miejsce do bezpiecznych spacerów i wypoczynku, czyli dużo wygodnych ławek”, “miejsce aktywnego spędzenia czasu, z zadbaną infrastrukturą”, “to idealne miejsce na mały amfiteatr”, które warto zagospodarować, by mogły pełnić nowe funkcje dla mieszkańców”, “mógłby tam powstać mały amfiteatr na powietrzu. Koncerty, występy w pięknej scenerii”, “zagospodarowany z pomysłem (na wzór parku Majkowskiego w Wejherowie)”, “jako miejsce do uprawiania sportu typu bieganie, jazda na rowerze. Musiałoby się poprawić oświetlenie alejek”.

Propozycje dla starego basenu: biblioteka i strefa rozrywkowa, miejsce spotkań, miejsce na koncerty i inne wydarzenia kulturalne, strefa sportowa, ogród botaniczny, ogrodzony wybieg dla psów.

Opinie mieszkańców: „stary basen przebudować na mały amfiteatr, gdzie mogłyby latem odbywać się różne programy kulturalne”, “można przekształcić i stworzyć np. ogród botaniczny, arboretum lub coś, co będzie się komponowało z parkiem i bliskością rzeki”, “W tym miejscu mógłby powstać kompleks basenowy podobny do tego który powstał w Wejherowie pod nazwą „Wodne Ogrody”, “przywrócić funkcję basenu i zagospodarować zimą jako lodowisko”, “pumptruck, ale duży tor rowerowy dla różnych poziomów trudności”, „Mógłby pełnić funkcje spotkań dla mieszkańców”.

Propozycje dla pływalni miejskiej Rafa: rozbudowa basenu, aquapark.

Opinie mieszkańców: „basen przekształcony w aquapark”, “powinien powstać aquapark, aby rodziny z dziećmi mogły spędzać czas w naszym mieście, a nie wyjeżdżać do innych miejscowości”, “rewitalizacja basenu miejskiego, którego oferta jest niezmiernie uboga. Park wodny dla rodzin z dziećmi i młodzieży”, “rozbudowa i utworzenie parku wodnego”, “basen, który byłby dostępny dla wszystkich mieszkańców nie tylko dla szkół”, “gruntowna przebudowa dałaby nowe możliwości korzystania”, “basen z prawdziwego zdarzenia i kompleksem SPA”.

Propozycje dla starego banku PKO:  biblioteka i strefa rozrywkowa, dorosły dom kultury centrum kultury, miejsce spotkań mieszkańców, centrum nauki dla dzieci i młodzieży, siedziba urzędów.

Opinie mieszkańców: “centrum rozwoju dla młodzieży”, “oprócz biblioteki mógłby powstać DDK – dorosły dom kultury”, “jako miejsce spotkań, z otwartą przestrzenią, miejscami do siedzenia, mała knajpką, kącikiem dla dzieci, czytelnią”, “mógłby pełnić funkcję miejsca, w którym młodzież mogłaby rozwijać zainteresowania – mogłoby to być centrum nauki”, “budynek po banku zaadaptować na centrum kultury”, “powinny tam zostać zebrane urząd pracy, skarbowy i ZUS, tak aby wszystko można było załatwić w jednym miejscu”, “nowoczesne centrum kultury z profesjonalną salą koncertową, restauracją oraz przestrzenią, którą można adaptować na różne wydarzenia typu: wystawy, warsztaty, zajęcia o charakterze kulturalnym”.

Propozycje dla placu Pokoju: odbetonowanie, zazielenienie, targ, miejsce rekreacji i wypoczynku, stała scena i zewnętrzna galeria

Opinie mieszkańców:
“bardziej zagospodarować – można wydzielić strefy wypoczynku oddzielone niskimi drzewami, kwiatami”, “latem patelnia, a można kupić kilka dużych drzew w dużych donicach”, “zamiast miejsca zabetonowanego stworzyć miejsce z zielenią, prawdziwą fontanną jak za dawnych czasów, zapewnić miejsce do odpoczynku, zabawy dla dzieci i młodzieży”, “gdyby był bardziej skwerem niż betonową pustynią, zachęcałby do spędzenia czasu wolnego, spotkań z innymi ludźmi”, “zaprojektowanie miejsca zacienionego, zielonego, bez możliwości parkowania samochodów w centrum”, “zorganizowanie targu weekendowego lub cyklicznego odbywającego się co kilka dni zrzeszającego miejscowych, „małych rzemieślników” chcących sprzedać swoje wyroby”.

Propozycje dla Zamku Krzyżackiego (ogólnodostępne muzeum, kameralne koncerty muzyki dawnej, wernisaże), dla Starego Młyna (kultura, gastronomia), dla rzeka Łeby (zieleń nad rzeką, kino, strefa relaksu, miejsce spotkań, atrakcje dla młodzieży).

Źródło: Urząd Miejski w Lęborku / na podstawie DS Consulting Natalia Chmielewska i Mateusz Rynans „Jakość życia w mieście – raport z badań wśród mieszkańców Lęborka”
Zdjęcia: Tomasz Wojtalik