W Gęsi i Krępie Kaszubskiej – miejscowościach na trasie Marszu Śmierci więźniów obozu koncentracyjnego Stutthof, parlamentarzyści, samorządowcy i mieszkańcy, jak co roku, uczcili pamięć ofiar hitlerowskich oprawców.
Uroczystości upamiętniające Marsz Śmierci więźniów KL Stutthof corocznie odbywają się w ostatnią niedzielę września w Gęsi w gminie Wicko przy pomniku Ku Czci Pomordowanych Więźniów Stutthof i w Krępie Kaszubskiej w gminie Nowa Wieś Lęborska.
W tegorocznych uroczystościach rocznicowych uczestniczyli m.in.: senator RP Kazimierz Kleina, posłanka Dorota Arciszewska-Mielewczyk, radna Sejmiku Województwa Pomorskiego Iwona Mielewczyk, starosta powiatu lęborskiego Tomasz Litwin i wicestarosta Adrian Wenta, zastępca burmistrza Lęborka Krzysztof Król, burmistrz Łeby Agnieszka Derba, wójt gminy Nowa Wieś Lęborska Szymon Medalion, wójt gminy Cewice Jerzy Bańka, zastępca wójta gminy Wicko Agnieszka Wolańska, przewodniczący Rady Miejskiej w Lęborku Radosław Zimnowoda, radni Rady Powiatu Lęborskiego, miast i gmin powiatu, przedstawiciele służb mundurowych, dyrektorzy szkół podstawowych z Garczegorza i Wicka.
W uroczystość zaangażowana była także młodzież ze szkół podstawowych z Garczegorza, Nowej Wsi Lęborskiej, Łebienia, Leśnic, Łeby oraz nr 5 w Lęborku oraz z Zespołu Szkół Gospodarki Żywnościowej i Agrobiznesu i Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 2 w Lęborku, których poczty sztandarowe pełniły wartę przy mogile ofiar Marszu Śmierci. O tragedii Marszu Śmieci opowiedzieli uczniowie Szkoły Podstawowej im. Jana Brzechwy w Wicku oraz uczniowie Szkoły Podstawowej w Łebnie oraz Zespołu Szkół im. Męczenników Marszu Śmierci KL Stuthoff w Garczegorzu, którzy zaprezentowali montaż słowno-muzyczny poświęconym pomocy i ofiarność niesionej Ofiarom Marszu Śmierci przez społeczność kaszubską. Chór szkolny zaprezentował pieśni patriotyczne. Występy dzieci przeplatane były relacjami naocznych świadków wydarzeń sprzed 79 lat. Oprawę muzyczną zapewniła Orkiestra Dęta Ziemi Lęborskiej.
Jednym z punktów wrześniowej uroczystości było wręczenie medali Pro Patria. Nie zabrakło apelu pamięci przywołującego ofiary i miejsca kaźni, a następnie salwę honorową oddała Kompania Honorowa 1. Lęborskiego Batalionu Zmechanizowanego oddała. Na zakończenie uroczystości odśpiewanie Rotę, a delegacje złożyły kwiaty.
Przypomnijmy, że uroczystości upamiętniają wydarzenia z początku 1945 r., kiedy z obozu KL Stutthof pędzono w katorżniczym marszu prawie 11 tys. więźniów. Uformowani w 9 kolumn w ciągu 10 dni mieli przebyć od 120 do 170 km, do ośmiu obozów ewakuacyjnych w miejscowościach: Krępa Kaszubska, Gęś, Tawęcino, Gniewino, Toliszczek, Rybno, Nawcz i Łówcz. W warunkach ostrej zimy z 20-stopniowymi mrozami, kilkanaście lub kilka dni przed wyzwoleniem, życie straciło ok. 4 tys. osób. Pozostali zostali zamordowani przez eskortę, lub też zbiegli podczas postojów, korzystając z pomocy mieszkających w okolicy Kaszubów.
Po wojnie na całej trasie Marszu Śmierci przeprowadzono prace ekshumacyjne w celu przeniesienia rozsianych po całym Pomorzu ciał do zbiorowych mogił. Jedna z nich znajduje się w Krępie Kaszubskiej, gdzie zgromadzono prochy prawie 900 osób. Według szacunków badaczy historii, w Gęsi straciło życie prawie 500 więźniów, których upamiętnia obelisk wzniesiony w 2001 roku w formie prostokątnej ściany obłożonej metalowymi płytami stylizowanymi na karty obozowej kartoteki.
CZYTAJ TEŻ:
Źródło / Zdjęcia: Urząd Miejski w Lęborku / solidarnosc.gda.pl