Osieki Lęborskie to niewielka wieś położona pomiędzy Choczewem a Lubiatowem w gminie Choczewo w powiecie wejherowskim. Pomimo niewielkich rozmiarów znajdują się tutaj ciekawe zabytki, a historia wsi sięga czasów głębokiego średniowiecza.
Pierwsza wzmianka o wsi Osieki pojawia w dokumencie z 1284 r., w którym wymienia się kapłana Jacobusa z tej miejscowości. Przypuszcza się że pierwsza świątynia powstała już w średniowieczu za czasów Ottona von Bamberga. Najstarsza znana budowla kościelna była z drewna. W kościele nie było ławek, jedynie właściciele mieli zapewnione miejsca do siedzenia w pobliżu ołtarza. W r. 1566 właścicielem świątyni został Ernest Weiher, który osadził w Osiekach pastora, ponieważ w tym roku reformacja sięgała już Ziemi Lęborskiej. Katolicy i ewangelicy rywalizowali o kościół, który podczas tych sporów podupadł. Ernest Weiher powrócił na łono kościoła katolickiego w 1585 r., ale Osieki były już w rękach protestanckich. W r. 1605 Dytryk Weiher, syn Ernesta Weihera, sprzedał wieś Jerzemu Krokowskiemu (Georg von Krockow), w którego rodzinie posiadłość ta pozostała przez ok. 200 lat. Wieś stała się częścią większego majątku ziemskiego rodziny von Krockow, która swoją siedzibę miała właśnie w Krokowie.
W 1621 Georg von Krockow przejął wyłączny patronat nad świątynią i wybudował nowy kościół i nowy pałac. Ze starego kościoła wykorzystano misę chrzcielną i dzwon. W 1726 r. dwór oraz kościół zostały poważnie zniszczone przez pożar. Z budynku kościoła pozostała jedynie podstawa wieży.
Ponowny pożar w 1811 roku strawił trzykondygnacyjny dwór, budynek parafialny i nieco nadpalił kościół i aż do lat 70. XIX w. stan osieckiej świątyni budził wiele zastrzeżeń. Przeprowadzenie remontu było bardzo trudne, ze względu na ogrom kosztów. W koszalińskim Archiwum Państwowym zachowała się trwająca ok. 30 lat i licząca 242 listy korespondencja pomiędzy radą wspólnoty ewangelickiej a starostą oraz starostą a nadrzędnymi władzami Koszalina i odpowiednimi władzami kościoła w Gdańsku. 15 października 1826 roku kościół w Osiekach otrzymał nowe organy ufundowane przez wszystkich parafian. W r. 1861 majątek Osieki nabył Adolf Heinrich von Köller – dyrektor ziemski i starosta w stanie spoczynku, w rękach tej rodziny Osieki pozostawały do II wojny światowej.
W Osiekach istniał także zbudowany w XIX wieku pałac, jednak w latach 60. XX wieku został zniszczony, a jego szczątki zostały rozebrane. Do dzisiaj zachowały się jednak inne zabudowania dworskie, które znajdowały się na terenie pałacu.
Źródło: tablica informacyjna na kościele w Osiekach Lęborskich
Fot. Portal polska-org
