– A oto pomorskie miasto Lębork, które już zdołało się pozbyć krzyżackiego potomstwa – tymi słowami rozpoczyna się 30 sekundowy film pokazujący pierwszą rocznicę wyzwolenia Lęborka. Materiał wideo sprzed 77 lat można obejrzeć w serwisie Filmoteki Narodowej.
Film można obejrzeć pod adresem: www.repozytorium.fn.org.pl/?q=pl/node/4676
W materiale z 1946 r. pokazano zniszczone w trakcie „wyzwalania” przez sowietów miasto. – W rocznicę wyzwolenia Lęborka dokonano tu uroczystego odsłonięcia tablicy pamiątkowej – kontynuuje lektor. – Ci zagospodarują wydarte germańskim łupieżcom ziemie nad Bałtykiem – komentuje widok maszerujących mieszkańców Lęborka oraz okolic, gdy w tle słyszymy patetyczną muzykę.
Jak całość ówczesnych produkcji filmowych, także ten obraz jest narzędziem propagandy. Lębork, który po roku 1945 był siedzibą władz miejskich i powiatowych, z trudem podnosił się z gruzów dzięki pracy nowych mieszkańców, napływających tu z obszaru całej przedwojennej Polski. Przy udziale Milicji Obywatelskiej szerzyła się przestępczość, a lęk przed bezpieką paraliżował działania miejscowego społeczeństwa. W takich warunkach starano się odbudować miasto, które nienaruszone w trakcie wojny, zostało w sporej części spalone i zburzone przez pijanych czerwonoarmistów w zaledwie kilka dni.
