„W Międzynarodowym Dniu Muzeów uczestniczymy w wydarzeniu o nadzwyczajnym znaczeniu dla polskiej kultury, narodowego dziedzictwa, polskiej historii i nauki. Dokonujemy dzisiaj bowiem uroczystego wmurowania kamienia węgielnego pod budowę Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego w Łebie, oddziału Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku, które będzie obiektem unikatowym w skali naszego kraju” – powiedział wicepremier, minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu prof. Piotr Gliński podczas uroczystości w Łebie 18 maja br. Budowane przy kanale portowym poświęcone archeologii morskiej i zagadnieniom rybołówstwa bałtyckiego muzeum będzie dziesiątym oddziałem Narodowego Muzeum Morskiego. Jego misją będzie zachowanie dla przyszłych pokoleń morskiego dziedzictwa kulturowego Polski.
Nowo powstające muzeum będzie nie tylko łączyło funkcje naukowe, kulturalne i edukacyjne, ale przede wszystkim będzie otwarte na potrzeby mieszkańców Łeby, regionu i całej Polski, a także coraz liczniejszych turystów zza granicy. Nowa placówka będzie pełnić także rolę edukacyjną w zakresie promocji wiedzy o pozyskiwaniu energii odnawialnej.
Dziękując wszystkim biorącym czynny udział w procesie budowy Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego, wicepremier podkreślił, że to dzięki ich zaangażowaniu inwestycja warta około 40 milionów złotych – finansowana przez Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu – przebiega zgodnie z przyjętym harmonogramem, choć ze względu na warunki epidemiczne i obostrzenia sanitarne wmurowanie kamienia węgielnego odbywa się dopiero dzisiaj – na zaawansowanym już etapie budowy.
Budowa Muzeum
Prace budowlane rozpoczęły się w październiku 2020 roku i przebiegają zgodnie z harmonogramem. Zakończenie pierwszego etapu inwestycji planowane jest na połowę 2021 roku. Całkowity przewidywany koszt inwestycji wynosi w przybliżeniu 40 milionów złotych i jest finansowany ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu oraz dofinansowany ze środków pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach Programów Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu
Architektura budynku będzie podkreślać nautologiczny charakter nowego muzeum i w harmonijny sposób współtworzyć krajobraz miasta. Jednorodna bryła o powierzchni zabudowy trzech tysięcy metrów kwadratowych będzie otwarta na łebską promenadę i kanał portowy. Kształt i nachylenie frontowej falującej fasady, pokrytej giętymi drewnianymi listwami, oraz pionowo rozpięte liny nadadzą obiektowi żeglarski charakter i nawiążą do wyrzuconego na brzeg konaru, kadłuba statku, morskich fal czy nadmorskich wydm.
W projekcie przewidziano zastosowanie nowoczesnych rozwiązań przyjaznych środowisku naturalnemu, co pozwoli ograniczyć zapotrzebowanie obiektu na tradycyjną energię.
Muzeum – ekspozycja i cele
Głównym założeniem ekspozycji znajdującej się w nowym Muzeum będzie chronologiczno-tematyczne przedstawienie wszystkich aspektów archeologicznych badań podwodnych prowadzonych na przestrzeni lat przez Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku. Narracja wystawy poprowadzi zwiedzających przez pięć stuleci historii bałtyckiej żeglugi – od X do XV wieku. Jej część wczesnośredniowieczna będzie skupiona wokół przystani w Pucku i znalezionych w niej wraków wraz z opowieścią o żegludze Słowian i Skandynawów w tym czasie. Prezentując dziedzictwo morskie ludności będącej partnerem i rywalem Skandynawów w X-XII w., Muzeum w Łebie będzie swoistą odpowiedzią na historię prezentowaną przez takie muzea jak Muzeum Łodzi Wikingów w norweskim Oslo czy duńskim Roskilde. Okres późnośredniowieczny to narracja o związku hanzeatyckim i handlu, który za sprawą Bałtyku łączył wschód z zachodem i południe z północą.
W przestrzeni poświęconej rybołówstwu bałtyckiemu dominować będzie natomiast stalowy kuter rybacki GDY-18 – zabytek polskiego przemysłu stoczniowego. Wokół niego prezentowane będą obiekty związane z historią rybołówstwa na Bałtyku oraz z rozwojem szkutnictwa i okrętownictwa rybackiego. Pozostałe przestrzenie, uzupełnione o nowoczesne stanowiska multimedialne, poświęcone będą rybołówstwu bałtyckiemu oraz morskiej energetyce wiatrowej.
Ponadto łebskie Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego będzie posiadało zróżnicowaną ofertę edukacyjną, skierowaną do szerokiego grona zwiedzających, a szczególnie do najmłodszych odbiorców. W okresie roku szkolnego w placówce organizowane będą zajęcia edukacyjne i warsztatowe dla dzieci oraz młodzieży w różnym wieku. Dodatkowo tematy z zakresu praw fizyki, podstaw nawigacji, praw ruchu na drogach wodnych, walorów turystyki morskiej, rodzajów ryb, ochrony środowiska i przyrody, a także ratownictwa morskiego podparte będą stanowiskami interaktywnymi, które naukę przeistoczą w niepowtarzalną przygodę.
